ဒီအခန္းကစၿပီး က်ြန္ေတာ္ အခ်ီးနိဒါန္းသေဘာမ်ိဳးေရးပါေတာ.မယ္။ က်ြန္ေတာ္ ၾကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ. အပိုင္းေလးေတြကို က်ြန္ေတာ္. အၿမင္သက္သက္နဲ. ေရးမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။
က်ြန္ေတာ္တို. ဗုဒၶဘာသာနဲ. ပက္သက္လို. ဘုရားေဟာတဲ. အခ်က္ေတြကို က်ြန္ေတာ္တို. ငယ္စဥ္က နာၾကားခဲ.ရလို.ဘဲ ၿဖစ္ၿဖစ္ ဖတ္ဖူးမွတ္ဖူးလို.ဘဲ ၿဖစ္ၿဖစ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တရားနဲ.မစိမ္းၾကပါဘူး။
အခုဒီအခန္းေလးမွာေတာ. ဗုဒၶဝါဒနဲ. တုိက္ရုိက္သက္ဆိုင္တဲ. အေၾကာင္းအရာေတြမပါေပမဲ. ဗုဒၶေခတ္ကလူေတြရဲ. ယဥ္ေက်းမႈေတြ၊ စိတ္ေနစရုိက္ေတြ၊ အေတြးအေခၚေတြ စတာေတြကို စာေရးဆရာက တတ္ႏုိင္သမွ် စုစည္းထားၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။
ဒီအထဲက အေၾကာင္းအရာေတြကလည္း စိတ္ဝင္စားဖို.ေကာင္းပါတယ္။
ဥပမာ ဗုဒၶေခတ္က အိႏိၵယၿပည္ေၿမာက္ပိုင္းမွာ ဇာတ္ဝါဒသည္ ဒီေလာက္ၾကီးအရွိန္အဝါမၾကီးေသးတဲ. အေၾကာင္း ၊ ဘာသာေရးလြပ္လပ္္ခြင္.လည္း အလြန္ၿမင္.မား၍ မည္သည္.ဘုရင္ကမွ်ဘာသာေရးကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေလ.မရွိၾကေၾကာင္း၊ ဗုဒၶႏွင္. ေခတ္ၿပိဳင္ ဘာသာေရးဆရာၾကီးမ်ားရဲ. အယူအဆမ်ားႏွင္. ေတြးေခၚပံုမ်ား၊ ေတာထြက္၍တရားအားထုတ္ၿခင္းသည္ ထိုေခတ္လူတို. ၏ဓေလ.ထံုးစံ ၿဖစ္တဲ. အေၾကာင္း၊ စသၿဖင္. ေဖာ္ၿပထားပါတယ္။
အခန္း(၃)
ဗုဒၶမေပၚမွီက အိႏၵိယအယူဝါဒမ်ား
"မဇၩိမေဒသ၌ ၿဗဟၼဏတို. တန္ခိုးမၾကီးေသးဘဲ
လူတို.သည္ လြပ္လပ္စြာ ၾကံစည္စဥ္းစား၍
အယူဝါဒအမ်ိဳးမ်ိဳး ေပၚေပါက္ကာ
ဘာသာေရး အေတြးအေခၚမ်ား
ေၿပာင္းလဲလႈပ္ ရွားေနစဥ္
ေဂါတမဗုဒၶ ထြက္ေပၚလာေလသည္။"
ေဂါတမဗုဒၶ ပြင္.ေတာ္မူေသာ ဘီစီ ၆ ရာစုေခတ္က အိႏိၵယႏိုင္ငံ ေၿမာက္ပိုင္း၊ ဂဂၤါၿမစ္ဝွမ္းတြင္ လိမၼာယဥ္ေက်း အဆင္.အတန္းၿမင္.ေသာ အာရိယန္လူမ်ိဳးတို.ေနထိုင္ၾက၏။ ပိဋကတ္စာေပႏွင္. ေဝဒက်မ္းမ်ား၌ ခတၱိယ၊ ၿဗာဟၼဏ၊ ေဝႆႏွင္. သုဒၵ ဟူ၍ ေရွးအိႏၵိယၿပည္ရွိ ဇာတ္အမ်ိဳးေလးပါးကို ေဖာ္ၿပထား၏။ ခတၱိယတို.မွာ လယ္ေၿမကို အစိုးရေသာ မင္းမွဴးမတ္စစ္သူၾကီးမ်ိဳး၊ လယ္ပိုင္ရွင္သူေဌးမ်ိဳးၿဖစ္၍ ေရွးအာရိယန္ေခါင္းေဆာင္ အၾကီးအကဲမ်ားမွ သက္ဆင္းလာၾကသည္ဆို၏။ ၿဗဟၼဏတို.ကား ေရွးအာရိယန္တို.၏ ဆရာဘုန္းၾကီးမ်ားႏွင္. ဆက္ႏြယ္ၾကသည္ဆို၏။ ေဝႆတို.မွာ ကုန္သည္၊ သူၾကြယ္လယ္သမားမ်ိဳးၿဖစ္၍ သုဒၶတို.မွာ အာရိယန္တို. အိႏိၵယၿပည္သို. မေရာက္လာမီက ရွိႏွင္.ၿပီးၿဖစ္ေသာ ၿဒာဗီးဒီးယန္းလူမ်ိဳး အဆက္အႏြယ္မ်ားၿဖစ္၏။
ၿဗာဟၼဏတို.သည္ ဇာတ္ဝါဒကို ေထာက္ခံအားေပးၾက၏။ ဘီစီ ၆ ရာစုေခတ္က အိႏၵိယၿပည္ ေၿမာက္ပိုင္း၌ သူတို. တန္ခိုးဩဇာ မပ်ံ.ႏွံ.ေသးသၿဖင္. ဇာတ္ဝါဒသည္လည္း ထုထည္အင္အား မၾကီးမားေသားေခ်။ ေရွးၿဗဟၼဏက်မ္းတို.၏ အဆိုအားၿဖင္. ဇာတ္ဝါဒက်င္.သံုးေသာ တုိင္းၿပည္မ်ားမွာ ကုရုတိုင္း ႏွင္. ပဥၥာလတုိင္းမ်ား ၿဖစ္၏။ ဂဂၤါၿမစ္ဝွမ္းအလယ္ပိုင္းရွိ မဂဓ, ေကာသလ စေသာ တိုင္းၿပည္မ်ား၌ ဇာတ္ဝါဒ မထြန္းကားေသးေခ်။ ဗုဒၶစာေပ၌ မဇၩိမေဒသရွိ အခ်ိဳ.လူတို.၏ ဇာတ္ဝါဒ အယူသီးမႈကို ၿပေသာ သာဓကမ်ား ရွိသည္မွန္၏။ ဝိဋဋဴပႏွင္. သာကီဝင္တို. စစ္ၿဖစ္ၾကၿခင္းသည္ ဇာတ္အယူသီးမႈေၾကာင္.ၿဖစ္၏။ သို.ရာတြင္ ဇာတ္ဝါဒ စည္းမ်ဥ္းမ်ားမွာ အခါခပ္သိမ္း မတင္းက်ပ္လွေခ်။ ဥပမာ ဇာတ္ၾကီးေသာသူသည္ မိမိရုိးရာ အလုပ္မွတစ္ပါး အၿခားအလုပ္မ်ားကို ေရွာင္ၾကင္ရမည္ၿဖစ္၏။ သို.စဥ္လ်က္ ကုသမင္းသည္ ပပဝတီမင္းသမီးကို လိုခ်င္ေသာေၾကာင္. အိုးထိန္းသည္၊ စားေတာ္ခ်က္စေသာ အလုပ္မ်ားကို လုပ္ကိုင္သည္ဆို၏။ အၿခားဇာတ္မ်ား၌ ကုန္သြယ္မႈ၊ အမဲလုိက္မႈ စသည္ၿဖင္. အသက္ေမြးေသာ ၿဗာဟၼဏမ်ား အေၾကာင္းေဖာ္ၿပထား၏။
မဇၩိမေဒသ၌ ၿဗာဟၼဏတို.ကို ဆန္.က်င္ေသာသူမ်ားမွာ ခတၱိယတို.ၿဖစ္၏။ ခတၱိယတို.သည္ ဇာတိမာန္ရွိ၍ ၿဗာဟၼဏတို.ကို ဇာတ္ၿမင္.ေသာသူမ်ားအၿဖစ္ အသိအမွတ္မၿပဳၾကေခ်။ သာကီဝင္တို.သည္ ၿဗာဟၼဏဆရာၾကီးတစ္ဦး၏ တပည္.အား မိမိတို. စည္းေဝးရာဌာန၌ ေနရာထိုင္ခင္းမေပးဘဲ မေထမဲ.ၿမင္ ၿပက္ရယ္ၿပဳၾက၏။ သို.ရာတြင္ ၿဗာဟၼဏႏွင္. ခတၱိယ တို.သည္ အၿမဲထာဝရ ရန္သူမ်ားမဟုတ္ၾကေခ်။ အခိ်ဳ.ၿဗာဟၼဏတို.သည္ ခတၱိယႏြယ္ဝင္ ဘုရင္တို.အား အခိ်ဳ.ကိစၥမ်ား၌ အၾကံဥာဏ္ေပး၍ ေၿမွာက္စားၿခင္း ခံၾကရ၏။ ဗုဒၶသံဃာ၌ ၿဗဟၼဏေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ပါဝင္၍ ရွင္သာရိပုတၱရာ၊ ရွင္မဟာကႆပ စေသာ ဗုဒၶ၏ သာဝကၾကီးမ်ားသည္ ၿဗဟၼဏမ်ားၿဖစ္ၾက၏။
စင္စစ္ ဗုဒၶဝါဒသည္ ၿဗာဟၼဏဝါဒကို ေနာက္ခံထား၍ ေပၚထြန္းလာေသာဝါဒၿဖစ္ရကား ၿဗာဟၼဏတို.၏ ဘာသာေရး အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆမ်ားကို ေလ.လာရန္လိုအပ္၏။
ေရွးအာရိယန္တို.သည္ ေန၊ေလ၊ မိုး၊ မီး စေသာ သဘာဝၿခင္းရာ ကမာၻ.တန္ဆာမ်ားကို ကိုးကြယ္ၾက၏။ သူတို.၏ နတ္ဘုရားမ်ားကုိ ေဒဝဟုေခၚ၍ သူတို.အယူဝါဒႏွင္. ဓေလ.ထံုးစံမ်ားကို ေရွးေဝဒက်မ္းမ်ား၌ ေဖာ္ၿပထား၏။ ေဝဒက်မ္းမ်ားတြင္ ဣသွ်ဴေဝဒသည္ ေရွးအက်ဆံုးၿဖစ္၏။ ထိုေဝဒ၌ နတ္ဘုရားမ်ားကို ခ်ီးက်ဳး ထားေသာ ကဗ်ာမ်ားႏွင္. အာရိယန္လူမ်ိဳးတို.၏ အတိတ္ၿဖစ္စဥ္ကို ဖြဲ.ႏြဲ.စပ္ဆိုထားေသာ ကဗ်ာမ်ားပါရွိ၏။ ဒုတိယေဝဒၿဖစ္ေသာ သာမေဝဒ၌ သူတို.ႏွစ္သက္ေသာ ေသရည္၏ အရွင္ေသာမနတ္ဘုရားႏွင္. သက္ဆိုင္သည္.ကဗ်ာမ်ားကို ေဖာ္ၿပထား၏။ တတိယ ယဇုေဒဝ၌မူ နတ္ဘုရားမ်ားကို ရည္စူး၍ ၿပဳလုပ္ရေသာ ယဇ္ပူေဇာ္ပြဲမ်ားတြင္ ရြတ္ဆိုေလ်ွာက္ထားရေသာ ကဗ်ာမ်ား ပါရွိ၏။
အထက္ပါ ေဝဒသံုးပံုအၿပင္ အာတပၸနေဝဒဟုေခၚေသာ ေဝဒတစ္ခု ရွိေသး၏။ ေနာက္ဆံုးေပၚေဝဒၿဖစ္၍ ေလာကီပညာဆိုင္ရာ ဂါထာမႏၱရားအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ၿပဆိုထားေသာ ေဝဒၿဖစ္၏။ ဒီဃနိကာယ္ ၿဗဟၼဇာလသုတ္၌ ဖုတ္တေစၦအတတ္၊ အဂၤဝိဇၹာ အတတ္၊ ေနကို လုပ္ေက်ြးၿခင္း အတတ္စသည္ၿဖင္. အခ်ိဳ.ေသာ သမဏ ၿဗာဟၼဏ တို.၏မွား ယြင္းေသာအသက္ေမြးမႈမ်ားကို ရွည္လ်ားစြာေဖာ္ၿပထား၍ ယင္းတို.မွာ အာတပၸနေဝဒက်မ္းလာ ေလာကီပညာမ်ား ၿဖစ္ဟန္ရွိ၏။
ေဝဒေခတ္ အိႏိၵယလူမ်ိဳးတုိ.၏ ဘာသာတရားမွာ မ်က္ေမွာက္ဘဝ ေကာင္းစားေရးကို ပဓနထားေသာ တရားၿဖစ္၏။ တမလြန္ဘဝအေၾကာင္းကို သူတို. အေလးအနက္ မစဥ္းစား ၾကေခ်။ ေသၿပီးေနာက္ကာလ၌ လူေကာင္းသည္ ထာဝစဥ္ ခ်မ္းသာစြာေနရ၍ မေကာင္းေသာသူမွာ အၿမဲ ဆင္းရဲဒုကၡ ခံေနရသည္ဟု ယံုၾကည္ၾက၏။
လူသည္ ဘဝေပါင္းမ်ားစြာ က်င္လည္ရသည္ဟု မယူဆၾကေခ်။ ဘဝသံသရာႏွင္. ကမၼဝါဒသည္ ေဝဒေခတ္အလြန္မွ ေပၚေပါက္လာေသာ အယူမ်ားၿဖစ္၏။
ထိုေခတ္လူတို.သည္ ယဇ္ပူေဇာ္ပြဲ၏ အက်ိဳးအာနိသင္ကို အထူးယံုၾကည္ၾက၏။ ယဇ္ပူေဇာ္ပြဲတစ္မ်ိးအေၾကာင္းကို ဒီဃနိကာယ္ ကူဋဒႏၱသုတ္၌ ေဖာ္ၿပထား၏။ ယဇ္ပူေဇာ္ပြဲ ၿပဳလုပ္ရာ၌ အစစအရာရာ ထံုးနည္းမွန္ကန္တိက်ရန္လိုအပ္ေသာေၾကာင္. ၿဗာဟၼဏတို.က ၾကီးၾကပ္စီမံရ၏။ ၿဗာဟၼဏအားလံုးမွာ ယဇ္ပူေဇာ္ပြဲၿဖင္. စီးပြားရွာသူမ်ား မဟုတ္က်ေခ်။ ဥာဏ္အၿမင္ရင္.က်က္ေသာ ၿဗာဟၼဏတို.သည္ ယဇ္ပူေဇာ္မႈႏွင္. ေဝဒက်မ္းမ်ားကို သံသယရွိ၍ အမွန္တရားကို ရွာၾကံစဥ္းစားလာၾက၏။ ထိုသူတို.၏ ဘာသာေရးအေတြးအေခၚမ်ားကို ဥပနိသ်ွမည္ေသာ က်မ္းမ်ား၌ ေဖာ္ၿပထား၏။
ဥပနိသ်ွက်မ္းမ်ား၏ အဆိုအားၿဖင္. သတၱေလာကၾကီး တစ္ခုလံုး၏ မူလပင္မမွာ ပရအတၱ ၿဖစ္၏။ (အေနာက္ႏိုင္ငံ ပညာရွင္တို.၏ စာအုပ္မ်ားမွ Atman ကိုၿပန္ဆိုထားၿခင္းၿဖစ္သည္) စၾကာဝဠာ၌ ရွိရွိသမ်ွေသာ နတ္လူသတၱဝါ အားလံုးသည္ ပရအတၱ၌ မူလအစရွိ၍ ပရအတၱႏွင္. ေနာက္ဆံုး ၿပန္လည္ ေပါင္းစည္းၾကရမည္ ၿဖစ္သည္။ ပရအတၱသည္ အေကာင္းဆံုး၊ အၿမတ္ဆံုး နိစၥဓူဝ အသခၤတဓာတ္ၿဖစ္၍ ယင္း၏ ဝိေသသဂုဏ္မ်ားကို လူတို.ဥာဏ္ၿဖင္. ၾကံစည္ေသာ္လည္း ဘာမ်ွသိရမည္မဟုတ္။ ယင္းသည္ အစိေႏၱယ်ၿဖစ္၍ ဥပနိသ်ွဆရာတို.က ဤသို.မဟုတ္၊ ထိုသို.မဟုတ္ ဟူ၍သာ ၿငင္းဆိုၾက၏။
ေလာက၌ ပရအတၱမွတစ္ပါး အၿခားဘာမ်ွမရွိ။ ၿမင္ၿမင္သမွ် သက္ရွိသက္မဲ. တို.သည္ မာယာမ်ွသာၿဖစ္၏။ (ဝါ) လူတို.အၿမင္မွား၍ ဧကန္ထင္ရွားရွိသည္ဟု ထင္မွားေနၾကၿခင္းၿဖစ္၏။ ပရအတၱႏွင္. ကင္းကြာေနေသာေၾကာင္. သတၱဝါတို.သည္ မိမိတို.ၿပဳေသာ ကံကစီမံၿပဌာန္းသည္. အတိုင္း ဘဝသံသရာ၌က်င္လည္၍ ဆင္းရဲဒုကၡခံေနၾကရ၏။ ဘဝသံသရာမွ လြတ္ေၿမာက္ေရးအတြက္ ေဝဒမ်ားကို သင္အံရြတ္ဖတ္ၿခင္း၊ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈၿပဳၿခင္းသည္ အခ်ည္းႏွီးၿဖစ္၏။ အေရးၾကီးသည္ကား ဘဝသံသရာ၌ ေႏွာင္ဖြဲ.ထားေသာ တဏွာကို ပယ္ၿဖတ္၍ ပရအတၱႏွင္. ၿပန္လည္ပူးေပါင္းမိရန္ၿဖစ္၏။ ပရအတၱကို ဝိပႆနာဥာဏ္ၿဖင္. သိၿမင္မွသာ မိမိ၏ မူလပင္မဓာတ္ႏွင္. ၿပန္လည္ေပါင္းစည္း၍ ထာဝရၿငိမ္းေအးမႈ၊ (ဝါ) သုခအစစ္အမွန္ကို ရရွိမည္ၿဖစ္၏။
အထက္ပါအခ်က္မ်ားမွာ ဥပနိသ်ွက်မ္းလာ ၿဗာဟၼဏဝါဒ၏ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ၿဖစ္၏။ အခ်ိဳ.ေနရာမ်ား၌ ဗုဒၶဝါဒႏွင္. ဆင္ဆင္တူေသာေၾကာင္. အခိ်ဳ.ပညာရွင္တို.က ဗုဒၶဝါဒသည္ ၿဗာဟၼဏဝါဒ၏ အစြယ္အပြားၿဖစ္မည္ဟု ယူဆၾက၏။ သို.ရာတြင္ အေပၚယံတူညီမႈမ်ားကို လည္း သတိၿပဳသင္.ေပ၏။ ၿဗာဟၼဏဝါဒသည္ ဗုဒၶဝါဒထက္ ေရွးက်၍ ကမၼဝါဒ၊ ဘဝသံသရာ၊ အနိစၥတရား စသည္တို.မွာ ဗုဒၶဝါဒမေပၚမီက ရွိၽႏွင္.ၿပီးေသာ တရားမ်ားၿဖစ္သည္မွန္၏။ သို.ၿဖစ္ေစကာမူ ေဒါက္တာရုိင္း(စ) ေဒးဗစ္၊ ပေရာ္ဖက္ဆာ ဘႏၵကာ( Dr. Bhandarkar) စေသာ ေရွးအိႏိၵယ ဘာသာေရးသုေတသီဆရာတို.၏ ေလ.လာခ်က္အရ ထိုတရားမ်ားကို ၿဗာဟၼဏ ဆရာတုိ.က ေရွးဦးပထမ ေဟာေၿပာခဲ.သည္ဟု အခိုင္အမာ မဆိုႏိုင္ေခ်။
အိႏိၵယပညာရွင္ ဘႏၵကာသည္ ေရွးအိႏိၵယ ေက်ာက္စာမ်ားကို ကိုးကား၍ ဗုဒၶလက္ထက္မတိုင္မီက ၿဗဟၼဏတို.မွာ ထင္ရွားေသာဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားမဟုတ္ပါဟု ေရးသားခဲ.၏။ ထိုေက်ာက္စာမ်ား၌ ခရစ္ေတာ္ေပၚၿပီး ဒုတိယရာစုေခတ္မွစ၍ လူတို.က ၿဗာဟၼဏတို.အား ေက်းရြာႏွင္. ေၿမယာလွဴဒါန္းေသာ သာဓကမ်ား ေဖာ္ၿပထား၏။
ခရစ္မေပၚမွီ သံုးရာစုမွ ေပၚၿပီး တစ္ရာစုအထိ ကာလအတြင္း၌မူ ၿဗာဟၼဏတို.ကို ေက်ာက္စာမ်ားက အလ်ွင္းမေဖာ္ၿပေခ်။ မင္း၊ သူေဌးသူၾကြယ္တို.၏ အလွဴဒါနမ်ားကို ေဖာ္ၿပေသာ ေက်ာက္စာမ်ားရွိေသာ္လည္း ၿဗဟၼဏတို.ကို ေပးလွဴေၾကာင္းတစ္စံုတစ္ရာ အေထာက္အထားမေတြ.ရေခ်။ သို.ၿဖစ္၍ ထိုအခါက ၿဗာဟၼဏတို. မွာ လူအမ်ား၏ ၾကည္ညိဳေလးစားၿခင္းခံရေသာ ဘာသာေရးပုဂၢိဳလ္မ်ား မဟုတ္ေၾကာင္း ထင္ရွား၏။
ဗုဒၶ မပြင္.မီက မဇၩိမေဒသ၌ ရွိၿပီးေသာ တရားမ်ားသည္ ခတၱိယဒႆနိက ဆရာတို.မွတစ္ဆင္. ၿပန္.ပြားေနေသာ တရားမ်ား ၿဖစ္တန္ရာ၏။ ၿဗဟၼဏတို.မွာ ဗုဒၶဝါဒီ၊ ဂ်ိန္းဝါဒီတို.ကဲ.သို. တက္ၾကြစြာ ေဟာေၿပာစည္းရုံဳးမႈမ်ားလည္း မရွိၾကေခ်။ ထိုေခတ္က အိႏိၵယၿပည္သည္ ဘာသာေရးလြပ္လပ္မႈ ၿမင္.မားေသာ တိုင္းၿပည္ၿဖစ္၏။ ဘာသာေရး ယံုၾကည္မႈကို မည္သည္.ဘုရင္ကမွ် ခ်ဳပ္ခ်ယ္ၿခင္း မၿပဳေခ်။ အသိဥာဏ္ႏွင္. ဆင္ၿခင္စဥ္းစား ဥာဏ္ရွိေသာ သူတို.သည္ လြပ္လပ္စြာ ၾကံစည္ေတြးေတာ၍ ဘာသာေရး အေတြးအေခၚမ်ား လႈပ္ရွား ေၿပာင္းလဲလ်က္ရွိေလသည္။
ေတာထြက္၍ တရားအားထုတ္ၿခင္းသည္ ထိုေခတ္ လူတို.၏ ေရွးဓေလ.ထံုးစံၿဖစ္၏။ အသက္အရြယ္၊ ဇာတ္အမ်ိဳးအႏြယ္ႏွင္. မသက္ဆိုင္ဘဲ လူတိုင္းအဖို. မြန္ၿမတ္ေသာ အလုပ္ၿဖစ္သည္ဟု ခံယူထား၍ က်င္.စဥ္မွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးအစားစားရွိ၏။ အခိ်ဳ.က ေဝဒမ်ားကို ရြတ္ဖတ္သရဇၩာယ္၍ အခိ်ဳ.က မိမိတို. ယံုၾကည္ၿမတ္ႏုိးရာ (ဥပမာ - မီး) ကို လုပ္ေက်ြးပူေဇာ္ၾက၏။ အထူးထင္ရွားေသာ က်င္.စဥ္မွာ မိမိကိုယ္ကုိ ဥာွဥ္းဆဲ ႏွိပ္စက္မႈၿဖစ္၏။ ယင္းကုိ ရည္ညြန္းေသာ စကား ‘တပ’ ကို ဣသွ်ဴေဝဒက်မ္း ေနာက္ပိုင္း၌ ေတြ.ရ၍ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တန္ခိုးဣဒၶိရရွိရန္ၿဖစ္၏။ ဒီဃနိကာယ္ ကႆပသီဟနာဒ သုတ္၌ ၿမက္, ႏြားေခ်း, မစင္ကို စားၿခင္း ၊ ေရမေသာက္ဘဲေနၿခင္း ၊ ဆူးအခင္းပ်ဥ္ၿပား ေၿမၾကီးေပၚ၌ အိပ္ၿခင္း၊ အၿမဲရပ္ေနၿခင္း စေသာ က်င္.စဥ္မ်ားကို ေဖာ္ၿပ၍ မဇၩိမနိကာယ္ ကုကၠဳရဝတိကသုတ္ ၌ တကၠတြန္းတို.၏ ေခြးအက်င္.၊ ႏြားအက်င္.မ်ားအေၾကာင္း ၿပဆိုထား၏။
မိမိကိုယ္မိမိ ဥာွဥ္းဆဲမႈမၿပဳဘဲ အမွန္တရား ရွာေဖြေသာသူကား ပရဗုိဇ္ၿဖစ္၏။ ပရဗုိဇ္တို.သည္ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို. လွည္.လည္သြားလာ၍ တရားေဆြးေႏြးၾက၏။ စကားစစ္ထိုး၍ အႏိုင္ရၿခင္း၌ ဂုဏ္ယူၾက၏။ “ငါသည္ စိတ္မရွိေသာ သစ္ပင္ကို ေသာ္လည္းေကာင္း စကားအစဥ္ၿဖင္. ဝါဒတင္ဆိုၿငားအံ.၊ ထိုသစ္ပင္သည္ ၿပင္းစြာ တုန္လႈပ္ရာ၏” စသည္ၿဖင္. သစၥကပရဗုိဇ္က ၾကံဳးဝါး၏။ ရဟႏၱာသည္ ပရိနိဗၺာန္ ၿပဳၿပီးသည္.ေနာက္၌ ရွိသေလာ မရွိသေလာ၊ ရွိလည္းရွိ၊ မရွိလည္းမရွိၿဖစ္သေလာ။ ရွိသည္မဟုတ္၊ မရွိသည္လည္းမဟုတ္ ၿဖစ္သေလာ စေသာ ေမးခြန္းမ်ားကို ေထာက္ခ်င္.၍ ပရဗုိဇ္တို.သည္ မည္မွ် စစ္စစ္ဖုဖု ေမးၿမန္းတတ္ေၾကာင္း ထင္ရွား၏။
ပိဋကတ္စာေပ၌ အာဇီဝက၊ ဇဋိလ၊ ေဒဝဓမၼိက၊ ေဂါတမက စေသာ ရေသ. သို.မဟုတ္ ပရဗုိဇ္အဖြဲ.အမည္မ်ားကို ေတြ.၇၏။ အာဇီဝကတို.သည္ အေသာကမင္း၏ေၿမး ဒသရဌမင္း၏ လက္ထက္အထိရွိ၍ ထိုမင္းက သူတို.ေနထိုင္ရန္ လိုဏ္ဂူမ်ားၿပဳလုပ္ေပးေၾကာင္း ေက်ာက္စာမ်ားမွ သိရ၏။ေဂါတမကတို.မွာ ေဒဝဒတ္၏ ဂုိဏ္းသားမ်ားၿဖစ္သည္ဟု ေဒါက္တာရုိင္း(စ) ေဒးဗစ္ က ယူဆ၏။ တရုတ္ခရီးသည္ ဖာဟီယန္၏ ေအဒီငါးရာစု အိႏိၵယၿပည္မွတ္တမ္း၌ ေဒဝဒတ္ဂိုဏ္းသားမ်ားကုိ ေကာသလတိုင္း၌ ေတြ.ခဲ.ေၾကာင္း၊ ေဂါတမ ဗုဒၶကို သူတို.အသိအမွတ္ မၿပဳေၾကာင္း ေဖာ္ၿပထား၏။
ပရဗုိဇ္တို.ကဲ.သုိ. လူသိမ်ားေသာ အၿခားဘာသာေရး ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ ပုရာဏကႆပ၊ မကၡလိေဂါသာလစေသာ တိတိၱဆရာမ်ား ၿဖစ္၏။ ပုရာဏကႆပက ေကာင္းမႈမေကာင္းမႈဟူ၍ မရွိ၊ သီလေဆာက္တည္ၿခင္း အလွဴေပးၿခင္းသည္ အက်ိဳးမရွိဟုေဟာ၏။ မကၡလိေဂါသာလကမူ တမလြန္ဘဝရွိသည္မွန္ေသာ္လည္း လူတို.မွာ အေၾကာင္းမဲ. ၿဖစ္ခ်င္ရာ ၿဖစ္ေနၾကသည္ဟု ယူဆ၏။ အဇိတေကသကမၺလ၏ အၿမင္အားၿဖင္.ကား လူသည္ ရုပ္တရားသက္သက္ၿဖစ္၍ ေသလ်ွင္ ဘဝၿပတ္၏။ သဥၥယေဗလဌပုတၱကမူ တမလြန္ဘဝ၊ ကမၼဝိပါက စေသာ ဘာသာေရးၿပႆနာမ်ားႏွင္. ပတ္သက္၍ ဘာမွ်မေၿပာဘဲ ဆိတ္ဆိတ္ေန၏။
အထက္ပါ ဝါဒမ်ားထက္ ပိုမိုထင္ရွားေသာ ဝါဒမွာ ဂ်ိန္းဘာသာဝါဒၿဖစ္၏။ ဂ်ိန္းဘာသာကို တည္ေထာင္ေသာ မဟာဝီရမွာ ပိဋကတ္စာေပ၌ နိဂဏၭနာဋပုတၱအမည္ၿဖင္. ထင္ရွား၏။ မဟာဝီရ၏ အဆိုအားၿဖင္. လူသတၱဝါတို. သံသရာဝဋ္ဆင္းရဲ ခံေနၾကရၿခင္းသည္ နာမ္ဝိဥာဏ္ႏွင္. ရုပ္တရားေပါင္းစပ္ေနမႈေၾကာင္. ၿဖစ္၏။ ရုပ္တရား၏ ေႏွာင္အဖြဲ.မွ ကင္းလြတ္ရန္ ကမၼအသစ္မၿဖစ္ဘဲ ကမၼအေဟာင္းကုိ ဖ်က္ဆီးပစ္ရမည္ၿဖစ္၏။ မိမိကိုယ္ခႏၶာကို ဥာဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ၿခင္းၿဖင္. ဘဝေဟာင္းမွ ကမၼသတၱိအားလံုးကုိ ဖ်က္ဆီးပစ္ႏုိင္သည္ဟု ဂ်ိန္းဝါဒီတို. ယံုၾကည္ၾက၏။ သူတို. ၿပင္းထန္စြာ က်င္.ပံုကို မဇၩိမနိကာယ္ေဒဝဒဟသုတ္၌ ေဖာ္ၿပထား၏။
ဘီစီေလးရာစုအတြင္းက ခ်ႏၵရာဂြတ္ပတား (စႏၵဂုတ္) မင္းသည္ ဂ်ိန္းရဟန္းအၿဖစ္ကို ခံယူသည္။ သားေတာ္ဗိႏၵဳသာရမင္းသည္ ဂ်ိန္းရဟန္းမ်ားကို ေန.စဥ္ဆြမ္းလုပ္ေက်ြးသည္ဆို၏။ ဘီစီတစ္ရာစုေလာက္၌ ဂ်ိန္းဘာသာသည္ အိႏၵိယၿပည္ အေရွ.ပိုင္းဩရိႆနယ္မွ အေနာက္ေၿမာက္ပိုင္း မဓုရနယ္အထိ ၿပန္.ပြားေနၿပီၿဖစ္၏။
ဂိ်န္းဝါဒႏွင္.ဗုဒၶဝါဒသည္ ေရွ.ဆင္.ေနာက္ဆင္. ေပၚထြန္းလာေသာ ဝါဒမ်ားၿဖစ္ရကား အခ်င္းခ်င္းအဆက္အသြယ္ ရွိေကာင္းရွိခဲ.ေပမည္။ ဗုဒၶဝါဒီတုိ.သည္ အစပထမ၌ ဂ်ိန္းတို.ကို အတုယူ၍ ေနာက္ကာလ၌ ဂ်ိန္းတို.၏ က်င္.စဥ္ထဲသို. ဗုဒၶအေငြ.အသက္ ဝင္လာဟန္ရွိသည္ဟု အခ်ိဳ.ပညာရွင္တို.ယူဆၾက၏။
ဘီစီေၿခာက္ရာစုေခတ္က အိႏိၵယၿပည္ မဇၩိမေဒသရွိ ၿဗာဟၼဏဝါဒမွာ ဂ်ိန္းဘာသာဝါဒေလာက္ အရွိန္အဝါမရွိေသးေခ်။ စင္စစ္ ပိဋကတ္စာေပ၌လာေသာ ၿဗာဟၼဏဝါဒသည္ ဥပနိသ်ွက်မ္းလာ အယူအဆမ်ားကို မရည္ညြန္းဘဲ ယဇ္ပူေဇာ္ၿခင္း၊ မီးကို လုပ္ေက်ြးၿခင္း၊ ဂဂၤါၿမစ္၌ ေရခ်ိဳးၿခင္းစသည္တို.ၿဖင္.ၿပီးေသာ ေရွးေဟာင္းၿဗာဟၼဏဝါဒၿဖစ္၏။ ၿဗာဟၼဏဆရာတို.သည္ ဗုဒၶဝါဒီ ရဟန္းတို.ကို ‘ဦးၿပည္းေခါင္းတံုးရဟန္း’ ဟုေခၚ၍ “မည္းညစ္ေသာအက်င္.ရွိသည္။ ၿဗဟၼာမင္း၏ ေၿခဖမိုးမွေပါက္ပြားလာသည္” စသည္ၿဖင္.ကဲ.ရဲ.ရႈတ္ခ်ၾက၏။ ဗုဒၶ၏အဆိုအားၿဖင္.မူ ၿဗာဟၼဏတိုသည္ ေရွးအခါက သီလသမာဓိရွိ၍ ေနာက္ကာလ၌ အက်င္.ပ်က္လာၾက၏။ “ေရွးအခါက ၿဗာဟၼဏတို.သည္ မိမိတို.အမ်ိဳး၌သာလ်ွင္ ဥတုလာေသာ အခါ၌သာလ်ွင္ေပါင္းေဖာ္ၾက၏။ မိန္းမကို ေရာင္းဝယ္ၿခင္းမၿပဳဘဲ အကယ္ၿမတ္ႏုိးမွသာလ်ွင္ ေပါင္းေဖာ္ၾက၏။ ဥစၥာစပါး ေရႊေငြကို သိုမွီးသိမ္းဆည္းၿခင္းမရွိ။ တစ္ေန.၊ တစ္ရက္အတြက္သာ ဝမ္းစာရွာၾက၏။ ယခုေခတ္ ၿဗာဟၼဏတို.သည္ကား ထိုသို.မက်င္.ကုန္” (အဂၤုတၱရနိကာယ္၊ ပဥၥကနိပါတ္)
ထိုသို. မဇၩိမေဒသ၌ ၿဗာဟၼဏတို. တန္ခိုးမၾကီးေသးဘဲ လူတို.သည္ လြပ္လပ္စြာ ၾကံစည္စဥ္းစား၍ အယူဝါဒအမ်ိဳးမ်ိဳးေပၚေပါက္ကာ ဘာသာေရးအေတြးအေခၚမ်ား ေၿပာင္းလဲလႈပ္ရွားေနစဥ္ ေဂါတမဗုဒၶ ထြက္ေပၚလာေလသည္။ ။
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment